-------------------------
ත්‍රිපිටකයේ සූත්‍ර පිටකයට අයත් දීඝ නිකායේ පාථිකවග්ග පාලියට අයත් සූත්‍රයක් තමයි ආටානාටිය සූත්‍රය. මේ සූත්‍රය එකල සමාජය පිලිබදව විශාල පැතිකඩක් පෙන්නුම් කරන සූත්‍රයක්.
එම වකවානුවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වාසය කලේ රජගහ නුවර සමීපයේ වූ ගිජ්ජකූට පර්වතයේ. දවසක් රාත්‍රියේ උන්වහන්සේ හමුවන්නට ප්‍රාදේශීය රජවරු හතරදෙනෙක් පිරිවරාගත් පිරිසක් පැමිණෙනවා. ඒ ඹවුන් සම්මත කරගත් නව නීති රාමුවක් බුදුරජාණන් වහන්සේට දැනුම් දීමටයි. එම රජවරු හතර දෙනා නියෝජනය කරන්නේ ජන වර්ග හතරක්. නැත්නම් ගෝත්‍ර හතරක්. ඒ යක්ෂ, ගාන්ධර්ව, කුම්භාණ්ඩ සහ නාග කියන ගෝත්‍ර හතරක පිරිස්. ඹවුන් ජීවත් වන්නේ රටෙහි විවිධ දිශා වලයි.
රටේ ජිවත් වන සමහර නරක පැවතුම් ඇති පිරිස් අතින් බුද්ධ ශ්‍රාවකයින්ට හිරිහැර සිදුවෙනවා. රටේ ඇතිවන ගැටලුවකට රටේ ප්‍රාදේශීය නායකයෝ එකතු වෙලා පිළියමක් සාකච්ඡා කරනවා. ඊට පස්සේ නව නිති පද්ධතියක් හදුන්වා දෙනවා. නීතිය බල ගැන්වීමට නිළධාරින් පත්කරනවා. ගැටලුවට ලක් වන අයට එයින් මිදිමේ මාර්ගය පැහැදිලි කරලා දෙනවා. රටේ ගැටලුවකදී රජයේ ක්‍රියාකාරිත්වය ඉතා විශිෂ්ට ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරනවා.
රටේ හිරු නැගෙන නැගෙනහිර පැත්තෙන් තියෙන්නේ මහා සාගරය. ඒ ප්‍රදේශයේ තමයි ගාන්ධර්ව කුලයේ අය ජිවත් වෙන්නේ. එයාලගේ රජතුමා ධ්‍රතරාෂ්ට්‍රය. ඒ ප්‍රදේශයේ මිනිස්සු බුදුරජාණන් වහන්සේට ගරු සැලකිලි දක්වන පිරිසක්. එහෙ ඉන්න නරක අය ත් අනික් අයට පේන්නට බුදු හාමුදුරුවන්ගේ හොද කියනවා. නමස්කාර කරනවා. රටේ හිරු බැසයන බස්නාහිර පැත්තේ හිටියේ නාග ගෝත්‍රිකයෝ. එයාලගේ නායකයා තමයි විරූපාක්ෂ. මෙයාලත් බුදුරජාණන් වහන්සේට ගරු බුහුමන් දක්වන අය.
රටේ දකුණු පැත්තේ හිටියේ ඉතා ම්ලේජ ජන කොට්ඨාශයක්. ඒ කුම්භාණ්ඩ ගෝත්‍රිකයෝ. ඹවුන්ගෙන් බහුතරය කේලාම් කියන්නාවූ ,නින්දා අපහාස කරන්නාවූ, ප්‍රාණඝාත සිදුකරන්නා වූ, සොරකම් කරන්නා වූ පිරිස් බහුල ප්‍රදේශයක් තමයි මේ ප්‍රදේශය. ඒ ප්‍රදේශයේ මිනිසුන් වුවත් බුදුරදුන් ගැන අසා ඇති අයයි. විරූඨ තමයි එයාලගේ නායකයා.
උතුරු කුරු දිවයින කියලා එකක් තියෙනවා. ඒකේ ජීවත් වනේනේ තරමක් වෙනස් ජන කොට්ඨාශයක්. ඔවුන් පවුල් ජීවිත ගත කිරීමක් ගැන සිතන්නේ වත්, ඇදුම් පැලදුම් ගැන වැඩි තැකීමක් වත් කරන්නේ නැහැ. ඒ වුනත් ඔවුන් පිරිමියෙක් හරි ගැහැණියක් හරි බාලකයෙක් හරි බාලිකාවක් හරි එක්ක තමයි සැරිසරන්නේ. ඒ වගේම ඒ අය වගා කරන අය නෙවෙයි. ඉබේ හැදෙන ඇල් සහල් බත් තමයි ආහාරයට ගන්නේ. රජ්ජුරුවෝ අසුන් දිවියන් වාහන කරගෙන ගමන් කරනවා. ඒ වගේම ප්‍රාසාද, උඩුමහල් ගෙවල් එහෙමත් ඒ රජ්ජුරුවන්ට තියෙනවා.
උතුරු ප්‍රදේශයේ යක්ෂයෝ වාසය කරනවා. ඒ යගේ නායකයා කුවේර. ඒ වගේම ආලකමන්දාවත් තියෙන්නේ ඒ පැත්තේ.
බුද්ධ ශ්‍රාවකයින්ට ගැටලු ඇති වන්නේ රටේ මැද ජීවත් වුන නරක ගති තියෙන යක්ෂ ගෝත්‍රිකයින්ගෙන්. එයාලගේ ගති ගුණ මේ සූත්‍රයේ දක්වලා තියෙනවා. එයාලා ගොඩක් අය පස් පව් කරන අය. ඒවට ඇබ්බැහි වෙලා ඉන්න අය. ඒ හින්දා තමයි බුදු හාමුදුරුවෝ පස් පවින් වෙන් වෙන්න කියන එකට අකමැති.
මේවා කියවන යද්දි තමයි ලංකා ඉතිහාසය යි මේ කතාවයි පැටලෙන්න ගන්නේ. බස්නාහිරින්, නැගෙනහිරින් මහ මුහුද, බස්නාහිර පැත්තේ නාගයෝ. රට මැද යක්ෂයෝ. කුවේර, ආලකමන්දාව. මේවා ලංකා ඉතිහාසයේ නම්. වැඩිය හිතන්න බැහැ. එහෙම කියලා බුදු හාමුදුරුවෝ ලංකාවේ උපන්නා කියලා ඒ දේවල් මත ඉදලා කියන්න කොහොමත්ම බැහැ. එහෙම කියලා හිතට එන ඒවා නොකියත් බැහැ.
No comments:
Post a Comment